Είναι σχεδόν σίγουρο ότι όλοι μας έχουμε καταδυθεί με καταδυτικό υπολογιστή στο όριο μηδενισμού του “χρόνου 0”, στη συνέχεια αρχίζουμε άμεσα την ανάδυση. Στη φάση της ανάδυσης μετά από 2-3min και σε μικρότερο βάθος εμφανίζεται η ένδειξη στάση αποσυμπίεσης παρ’ ότι βρισκόμαστε σε φάση συνεχόμενης ανάδυσης. Συνεχίζοντας αργά
την ανάδυση παρατηρούμε σε κάποιο σημείο σβήνει η ένδειξη για στάση
αποσυμπίεσης, πολλοί δύτες αναρωτιούνται αν το DC λειτουργεί σωστά.
Αυτό το φαινόμενο αξίζει να το αναλύσουμε ποιο κάτω με την βοήθεια ενός παραδείγματος και μερικά διαγράμματα, και για να είναι ποιο κατανοητό η ανάλυση θα γίνει μόνο με τους 3 θεωρητικούς ιστούς Kompartimente / διαμέρισματα. Το ερώτημα είναι, γιατί τα DC εμφανίζουν την ένδειξη "στάση αποσυμπίεσης" DECO STOP αργότερα σε μικρότερο βάθος και όχι στο μέγιστο βάθος τη στιγμή που έχουμε εξαντλήσει το “χρόνο 0”.
Kompartiment / διαμέρισμα 1 με χρόνο ημιζωής 4 min
Kompartiment / διαμέρισμα 2 με χρόνο ημιζωής 8 min
Kompartiment / διαμέρισμα 3 με χρόνο ημιζωής 12,5 min
Παράδειγμα:
Κατάδυση στα -40 m βάθος στο όριο “χρόνου 0”, μετά από 9min χρόνο βυθού (Διάγραμμα: 1, σημείο 1) ξεκινάμε την ανάδυση προς την επιφάνεια.
Η ανοχή υπερκορεσμού του “οδηγού ιστού” * (Kompartiment / διαμέρισμα 1) σε αυτό το σημείο μας επιτρέπει ανοχή πίεσης περιβάλλοντος σχεδόν 1 bar p Amp. (tol), ακριβώς σε αυτό το σημείο εξαντλείται και ο “χρόνος 0”.
Διάγραμμα: 1
------ Kompartiment / διαμέρισμα 1 με χρόνο ημιζωής 4 min
------ Kompartiment / διαμέρισμα 2 με χρόνο ημιζωής 8 min
------ Kompartiment / διαμέρισμα 3 με χρόνο ημιζωής 12,5 min
p Amp. (tol) 1 = Ανοχή περιβαλλοντικής πίεσης του ιστού Kompartiment / διαμέρισμα 1, σε bar
p Amp. (tol) 2 = Ανοχή περιβαλλοντικής πίεσης του ιστού Kompartiment / διαμέρισμα 2 σε bar
p Amp. (tol) 3 = Ανοχή περιβαλλοντικής πίεσης του ιστού Kompartiment / διαμέρισμα 3 σε bar
pt 1 = στιγμιαία μερική πίεση του ιστού Kompartiment / διαμέρισμα 1
pt 2 = στιγμιαία μερική πίεση του ιστού Kompartiment / διαμέρισμα 2
pt 3 = στιγμιαία μερική πίεση του ιστού Kompartiment / διαμέρισμα 3
pi = πίεση του αζώτου του αναπνεύσιμου αερίου στα -40m
p Amp. = περιβαλλοντική πίεση σε bar
* “Οδηγός ιστός” θεωρείτε ο ποιο ευάλωτος ιστός ο οποίος βρίσκεται στο όριο ανοχής της περιβαλλοντικής πίεσης p Amp. (tol), δηλαδή, είναι ο πρώτος ιστός κάτω από ορισμένες συνθήκες θα απελευθερώσει άζωτο και κατά συνέπεια θα προκαλέσει πιθανό καταδυτικό ατύχημα.
Τη στιγμή που ξεκινάμε την ανάδυση, ο ιστός (διάγραμμα: 1, Kompartiment / διαμέρισμα 1) βρίσκεται ακόμα στη φάση φόρτισης αζώτου, χρονικά αυτή η διαδικασία διαρκεί όσο η μερική πίεση του αζώτου στο αναπνεύσιμο αέριο είναι μεγαλύτερη από την μερική πίεση του αζώτου στο ιστό.
Η συνεχιζόμενη φόρτιση του ιστού με άζωτο
οφείλεται στην σταδιακή-αργή ανάδυση, όπου σημαίνει σταδιακή μείωση της
περιβαλλοντικής πίεσης μέχρι να ισορροπήσει η μερική πίεση του αζώτου στον ιστό με την μερική πίεση του αζώτου στο αναπνεύσιμο αέριο (διάγραμμα: 1, σημείο 2).
Όσο λοιπόν ο ιστός (Kompartiment 1) συνεχίζει να φορτίζει, αυξάνει η ανοχή του αντίστοιχα απέναντι στη περιβαλλοντική πίεση.
Όταν εξαντληθεί ο “χρόνος 0” στο συγκεκριμένο βάθος, δηλαδή η ανοχή πίεσης p Amp. (tol) (διάγραμμα: 1, σημείο 3) εμφανίζεται στο DC η ένδειξη στάση αποσυμπίεσης για τον οδηγό ιστό (Kompartiment 1) παρ’ ότι βρισκόμαστε σε μικρότερη περιβαλλοντική πίεση.
Μετά από 11min χρόνου κατάδυσης (διάγραμμα: 1, σημείο 4) αλλάζει ο οδηγός ιστός, και νέος οδηγός ιστός είναι ο (Kompartiment 2 / διαμέρισμα 2, διάγραμμα: 3
κόκκινο χρώμα).
Διάγραμμα: 3
Διάγραμμα: 4
Στο διάγραμμα: 4 βλέπουμε τα σημεία αλλαγής του “οδηγού ιστού”, σε ποια χρονική στιγμή, καθώς και σε ποια περιβαλλοντική πίεση (p Amp. (tol) γίνεται η αλλαγή.
Διάγραμμα: 5
Συνεχίζοντας την άνοδο μετά από
(σημείο 2) όπου μειώνεται σταδιακά η περιβαλλοντική πίεση οι ιστοί
αρχίζουν να αποφορτίζονται-αποβάλουν το άζωτο.
Στο 16min της κατάδυσης (διάγραμμα: 1, σημείο 5), η ανοχή της μερικής πίεσης του αζώτου στον οδηγό ιστό (Kompartiment / διαμέρισμα 2) είναι ξανά στο 1 bar, ή αντίστοιχο βάθος ανάμεσα στα -13m / -14m, σε αυτό το σημείο σβήνει η ένδειξη (Deco stop) στο DC και μπορούμε πλέον με ασφάλεια να συνεχίσουμε την ανάδυσή μας κρατώντας όμως την ταχύτητα ανόδου μέχρι την προληπτική στάση αποσυμπίεσης.
Μετά την προληπτική στάση με αργή ανάδυση μέχρι την επιφάνεια ολοκληρώνουμε την κατάδυση με ασφάλεια.
Στη επιφάνεια μετά από συνολικό χρόνο κατάδυσης 21min του παραδείγματός μας, οι ιστοί συνεχίζουν την αποφόρτιση μέχρι να ισορροπήσει η μερική πίεση του αζώτου όλων των ιστών με την αντίστοιχη ατμοσφαιρική πίεση του αζώτου στην επιφάνεια της θάλασσας.
Η εναλλαγή του οδηγού ιστού (διάγραμμα: 6) συνεχίζετε έως ότου επανέλθει θεωρητικά η δυναμική ισορροπία της μερικής πίεσης του αζώτου στο σύνολο των ιστών.
Διάγραμμα: 6
Συμπέρασμα: Μετά από αυτή την ανάλυση, διαπιστώνουμε ότι τελικά η λειτουργία του καταδυτικού υπολογιστής μας είναι σωστή διότι:
στο μέγιστο βάθος (-40m) η μερική πίεση του αζώτου ppN2 στο αναπνεύσιμο αέριο ( pig = 3,85bar), είναι μεγαλύτερη από την μερική πίεση του αζώτου στον οδηγό ιστό (piig = 3,1bar), επομένως ενώ ξεκινάμε την ανάδυση ακριβώς στο τέλος του "χρόνου 0", συνεχίζουμε όμως να αναπνέουμε με μεγαλύτερη πίεση, ο οδηγός ιστός συνεχίζει να φορτίζει με άζωτο αυξάνοντας την ανοχή p Amp.(tol) (= ανοχή εσωτερικής πίεσης του ιστού) και κατ' επέκταση το DC δείχνει DECO STOP, συνεχίζουμε την αργή ανάδυση μας και η ένδειξη DECO STOP θα σβήσει όταν η μερική πίεση του οδηγού ιστού είναι 1bar, δηλαδή σε βάθος -13m / -14m, σε αυτό το σημείο είμαστε πάλι μέσα στο "χρόνο 0" και με αργή ανάδυση μπορούμε πλέον να αναδυθούμε μέχρι την προληπτική στάση αποσυμπίεσης και να ολοκληρώσουμε με ασφάλεια την κατάδυση.
Χρήστος Ευθυμίου