Σύστημα παροχής οξυγόνου

Μετά από τον απαραίτητο έλεγχο που έκανα στο σύστημα παροχής οξυγόνου  σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας με μια μικρή περιγραφή της λειτουργίας και τον σκοπό που έχει η χρήση αυτού του συστήματος. 

Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουν ότι μετά από ένα καταδυτικό ατύχημα –νόσο των δυτών, η πρώτη φροντίδα είναι η άμεση παροχή  100% οξυγόνου έως ότου ο δύτης μεταφερθεί σε θάλαμο αποσυμπίεσης. Εκείνο που ίσως πολύ δύτες δεν γνωρίζουν είναι ότι η μέγιστη δυνατή βοήθεια επιτυγχάνετε αποκλειστικά με παροχή καθαρού 100% Ο2 και με το σωστό σύστημα παροχής. Βέβαια αυτή την ενέργεια την θεωρούμε σαν πρώτη βοήθεια και δεν αντικαθιστά την θεραπεία στον θάλαμο αποσυμπίεσης. Με την παροχή οξυγόνου στον ασθενή δεν πρέπει να παραλείψουμε και την παροχή υγρών ( νερό ). Επίσης πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι μια άλλη αναλογία εκτός 100% Ο2 δεν έχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με βοηθήματα έκτακτης ανάγκης ( FIRST AIT KITS ) τα οποία υπάρχουν στην αγορά.
   
Από τα ποιο γνωστά συστήματα που υπάρχουν λειτουργούν όλα περίπου με τον ίδιο τρόπο. Τα ποιο αξιόπιστα που υπάρχουν είναι αυτό της DAN ( Divers Alert Network ), της εταιρίας Wennoll – System, Teutotechnik το οποίο είναι όμοια κατασκευή με το σύστημα της εταιρίας Dräger η οποία κατασκευαστικά συμμετέχει  και στο σύστημα της DAN. Η εταιρία Dräger κατασκευάζει επίσης ένα ακόμα  σύστημα το ονομαζόμενο Demand – system “Akutkofers 2000” και λειτουργεί όπως ένας ρυθμιστής το οποίον συνδέουμε στην φιάλη οξυγόνου και αναπνέουμε κανονικά. Το μειονέκτημα αυτού του   συστήματος είναι ότι ενώ αναπνέουμε 100% οξυγόνο, κατά την εκπνοή εκπνέουμε σχεδόν το 95 % Ο2 στην ατμόσφαιρα περιορίζοντας έτσι δραστικά τον χρόνο παροχής.

Έχω στην κατοχή μου το First Ait Kit της γερμανικής εταιρίας “Wenoll – System” το οποίο θα προσπαθήσω να περιγράψω στην συνέχεια. Το Wennoll – System  όπως μπορείτε να δείτε στο παρακάτω φώτο και σκίτσο.

Αποτελείται από:

• Από την φιάλη οξυγόνου 2 λίτρων με τον ρυθμιστή ακριβείας όπου μπορούμε να ρυθμίσουμε την ροή του οξυγόνου με πολύ μεγάλη ακρίβεια 0,5 – 2 l /min.

• CO2 - Absorber ( φίλτρο ) το οποίο δεσμεύει το εκπνεόμενο CO2 και δίνει την δυνατότητα ανακύκλωσης του οξυγόνου.

• Από την μάσκα η οποία στεγανοποιεί μύτη και στόμα μαζί και επιτρέπει αναπνοή 100% οξυγόνο μόνο από το σύστημα.

• Από το Reservoirbeutel ( εφεδρική φούσκα ) με τα σωληνάκια σύνδεσης και την ρυθμιζόμενη βαλβίδα ασφαλείας 0-40 mbar η οποία επιτρέπει την έξοδο του αζώτου που σταδιακά αποδεσμεύετε από τους πνεύμονες.

Όλο αυτό φαντάζει πολύπλοκο αλλά η κατασκευή του είναι τέτοια που συναρμολογείται πολύ γρήγορα χωρίς εργαλεία αποκλείοντας κάθε λάθος σύνδεσης. Το σύστημα μπορεί να τροφοδοτήσει έναν δύτη μέχρι 8 ώρες αφού όπως προανέφερα λειτουργεί σαν κλειστό κύκλωμα φιλτράροντας το CO2.

Μετά από ένα καταδυτικό ατύχημα νόσου, αναπνέοντας Ο2 πετυχαίνουμε την σμίκρυνση των φυσαλίδων του αζώτου που έχουν δημιουργηθεί, εξασφαλίζοντας έτσι έστω και στοιχειωδώς την παροχή οξυγόνου στα τριχοειδή αγγεία των ιστών τα οποία συνήθως είναι φραγμένα από τις φυσαλίδες. Ταυτόχρονα επιταχύνουμε την αποδέσμευση του αζώτου από τους ιστούς του σώματος μέσω των πνευμόνων χωρίς να επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας με νέα ποσότητα αζώτου.

Αυτό επιτυγχάνετε διότι δημιουργούμε μεγαλύτερη διαφορά μερικής πίεσης μεταξύ του οξυγόνου και του αζώτου και έτσι διευκολύνεται η ανταλλαγή των αερίων ( Difusion ) στις κυψελίδες των πνευμόνων. Με άλλα λόγια στο εσωτερικό των κυψελίδων υπάρχει 100% O2 με αυξημένη μερική πίεση και στην εξωτερική μεριά των κυψελίδων η χαμηλή μερική πίεση του αζώτου και έτσι επιταχύνετε η ανταλλαγή των αερίων από την μικρότερη προς την μεγαλύτερη πίεση και το αντίθετο, αποδεσμεύοντας το άζωτο προς την εκπνοή και προωθηθεί το οξυγόνο προς το κυκλοφορικό σύστημα και κατ' επέκταση στους ιστούς.  Επίσης έχουμε μεγαλύτερη φυσική δέσμευση οξυγόνου το οποίον έχει μεγάλη σημασία καθώς δημιουργεί την μεγαλύτερη διαφορά πίεσης στις κυψελίδες  όπως ανάφερα ποιο πάνω. Στις περιοχές όπου υπάρχουν φυσαλίδες δημιουργούνται ταυτόχρονα δυο αντίθετες ανταλλαγές ( Difusion ) αερίων, δηλαδή μια ανταλλαγή για το οξυγόνο από έξω προς το εσωτερικό της φυσαλίδας και αντίθετα για το άζωτο από το εσωτερικό της φυσαλίδας προς τα έξω. Όλη αυτή η διαδικασία έχει σαν αποτέλεσμα την σμίκρυνση ή ακόμα και την εξαφάνιση πολλών φυσαλίδων. Για αυτό λοιπόν τον λόγο επιβάλλετε η χρήση 100% οξυγόνου και όχι άλλο μείγμα π.χ. 50% ή λιγότερο. Η διαδικασία αυτή δεν μπορεί να αντικαταστήσει την θεραπεία σε θάλαμο αποσυμπίεσης αλλά βοηθάει σε μεγάλο βαθμό την μεταφορά του ασθενούς στον πλησιέστερο θάλαμο αποσυμπίεσης κρατώντας χαμηλό το μέγεθος του ατυχήματος.

Θέλω να επισημάνω ότι η περιγραφή μου είναι απλή και σαν  σκοπό έχει με την βοήθεια των σκίτσων την καλύτερη  κατανόηση αφενός μεν την σωστή χρήση του συστήματος και αφετέρου δε την διαδικασία σμίκρυνσης ή ακόμα και την εξαφάνιση πολλών φυσαλίδων καθώς και την  ανταλλαγή των αερίων στις κυψελίδες.

Όπως βλέπετε και στο επόμενο πλάνο ξεκινάμε την θεραπεία με παροχή οξυγόνου 1,5 lit./h για διάστημα μιας ώρας και μετά μειώνουμε την παροχή στα 0,8 lit./h. Αυτό μπορούμε να το συνεχίσουμε έως ότου ο ασθενής καταλήξει σε θάλαμο αποσυμπίεσης και την θεραπεία την αναλάβουν πλέον οι ειδικοί.

Χρήστος Ευθυμίου